«Πάσχα ιερόν ημίν σήμερον αναδέ-
δεικται∙ Πάσχα καινόν…».
(Στιχηρόν του Πάσχα)
Η λέξη Πάσχα δεν είναι Ελληνική. Είναι Εβραϊκή. Στα Ελληνικά σημαίνει: Πέρασμα. Και έχει την εξής ιστορία: Οι Εβραίοι ζούσαν κάτω από το ζυγό των Αιγυπτίων 430 χρόνια. Όλοι οι Φαραώ, που κατά καιρούς κυβερνούσαν την Αίγυπτο, φέρονταν σκληρά στους Εβραίους. Τους τυραννούσαν απάνθρωπα. Μάλιστα ένας Φαραώ, ο Ραμσής ο Β΄, διέταξε να ρίχνονται στο μεγάλο ποτάμι, το Νείλο, όλα τα αρσενικά παιδιά των Εβραίων. Μεγάλη δοκιμασία των Εβραίων. Έτσι, μέσα στις καρδιές τους, έκαιγε ο πόθος της ελευθερίας. Ποιος όμως θα τους χάριζε την πολυπόθητη ελευθερία; Μόνον ο Θεός. Ο Θεός, λοιπόν, έστειλε τον Μωυσή για να τους πάρει από την Αίγυπτο και να τους οδηγήσει στην Παλαιστίνη. Από τη σκλαβιά στην ελευθερία. Το ξεκίνημα έγινε με τον εξής τρόπο: Μια νύχτα στις 14 του μηνός Νισάν, άγγελος Κυρίου πέρασε απ’ όλα τα σπίτια των Αιγυπτίων και θανάτωσε όλα τα πρωτότοκα παιδιά, ακόμη και τα πρωτότοκα ζώα. Πέρασε ο άγγελος και από τα σπίτια των Εβραίων. Αλλά, όταν έβλεπε αίμα στα δυο περβάζια της πόρτας και στο ανώφλι των σπιτιών τους, περνούσε χωρίς να θανατώσει κανένα πρωτότοκο Εβραϊκό. Το αίμα αυτό ήταν από το αρνί, που με εντολή του Θεού έσφαξε κάθε Εβραϊκή οικογένεια, το έψησε και το έφαγε με άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα εκείνη τη νύχτα. Αυτό το πέρασμα του αγγέλου από τα σπίτια των Εβραίων, χωρίς να κάνει κακό στα πρωτότοκα παιδιά τους και στα ζώα, ονομάσθηκε Πάσχα. Ύστερα από το πέρασμα αυτό του αγγέλου άρχισε η έξοδος των Εβραίων. Ο Φαραώ, που κυβερνούσε τη χώρα, ταπεινωμένος από αυτό που έγινε, κάλεσε το Μωυσή και τον Ααρών και τους είπε: «Σηκωθείτε και φύγετε από το λαό μου και σεις και όλοι οι Ισραηλίτες». Έτοιμοι όπως ήταν οι Εβραίοι, ξεκίνησαν. Όταν όμως οι Εβραίοι έφτασαν στην Ερυθρά θάλασσα πέρασαν δύσκολες στιγμές. Πώς θα περνούσαν τη θάλασσα; Κι έπειτα ο Φαραώ μετάνιωσε που τους επέτρεψε να φύγουν κι έστειλε στρατεύματα να τους γυρίσουν πίσω. Ο Μωυσής έκανε θερμή προσευχή στο Θεό και ο Θεός έδειξε στο Μωυσή πώς θα περνούσαν τη θάλασσα. Σήκωσε το ραβδί του, άπλωσε το χέρι του στη θάλασσα και τη χώρισε στα δυο. Έτσι πέρασαν όλοι οι Εβραίοι τη θάλασσα. Όταν έφθασαν στην απέναντι ακτή, τότε, γιόρτασαν το πέρασμα αυτό. Το πρώτο τους Πάσχα. Και το γιόρτασαν με ύμνους και ωδές (Εξ. 15, 1-21).
* * *
Σε ανάμνηση του περάσματος του αγγέλου από τα σπίτια των Ισραηλιτών τη νύχτα, στις 14 του Νισάν, χωρίς να θανατώσει τα πρωτότοκά τους, και σε ανάμνηση, στη συνέχεια, του θαυμαστού περάσματος από τη μια άκρη της Ερυθράς θαλάσσης στην άλλη, στην αντικρινή, καθιέρωσαν την πρώτη και μεγάλη τους γιορτή, το Πάσχα. Το Πάσχα που γι’ αυτούς σήμαινε γενικότερα το πέρασμα από την Αίγυπτο στην Παλαιστίνη. Από τη σκλαβιά στην ελευθερία. Αυτό είναι το Εβραϊκό Πάσχα. Το παλαιό Πάσχα.
Αλλ’ εμείς όμως δεν γιορτάζουμε το παλαιό αυτό Πάσχα. Δεν γιορτάζουμε το Πάσχα των Εβραίων. Εμείς γιορτάζουμε το δικό μας Πάσχα. Το «καινόν» Πάσχα. Κι αυτό, το δικό μας Πάσχα, πέρασμα σημαίνει:
* Πέρασμααπό το ηθικό σκοτάδι στο πνευματικό φως.Από την πλάνη στην αλήθεια. Από την άγνοια στη γνώση. Από την ειδωλολατρία στη λατρεία του αληθινού Θεού. Κι αυτό το πέρασμα το πετύχαμε με τον Ιησού, που ήλθε στη γη γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό. Τώρα πια γνωρίζουμε την αλήθεια. Ξέρουμε γιατί ζούμε και ποιον προορισμό έχει η ζωή μας. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός».
* Πέρασμααπό τη σκλαβιά του Διαβόλου στην ελευθρία του Χριστού. Από την αμαρτία στην αρετή. Από το ψέμα στην αλήθεια. Από την υπερηφάνεια στην ταπεινοφροσύνη. Από την ατιμία στην τιμιότητα. Από την πλεονεξία στην ολιγάρκεια. Από το μίσος στην αγάπη. «…Και τοις μισούσιν ημάς, συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει…».
* Πέρασμααπό τη γη στον ουρανό. Από τα κάτω προς τα άνω. Προς την ουράνια γη της επαγγελίας. Όταν η ψυχή μας πετάξει από τη γη στον ουρανό, «εν τη οικία του Πατρός» (Ιωάν. 14, 2), στο σπίτι του Πατέρα μας, Πάσχα θα είναι κι αυτό. «Και εκ γης προς ουρανόν Χριστός ο Θεός ημάς διεβίβασεν».
* Πέρασμααπό τη φθορά στην αφθαρσία. Το πιο λαμπρό Πάσχα. Το τελευταίο Πάσχα. Η ανάσταση των νεκρών και η αιώνια ζωή μας στον ουρανό. Αυτό το Πάσχα ομολογούμε όταν λέμε: «προσδοκώ ανάστασιν νεκρών και ζωήν του μέλλοντος αιώνος».
Αδελφοί,
Πάσχα «καινόν» είναι η καινούρια ζωή. Η ζωή της αρετής. Η ζωή της αγιότητας. Κι αυτή τη ζωή ευχόμαστε σε όλους.